Metoda ustalania miejsc w systemie szwajcarskim

1. Poniżej podane zasady zgodne są z przepisami gry FIDE a w szczególności z rozdziałem VI tych przepisów traktującym o przeprowadzaniu rozgrywek turniejowych systemem szwajcarskim kontrolowanym. Nie naruszają też w żaden sposób przepisów klasyfikacji szachowej ani międzynarodowej.

2. Do obliczenia wartościowości rezultatów metodą kroczącą zostaje wprowadzona punktacja pomocnicza polegająca na dodawaniu do wyniku uzyskanego z gry 10% punktów przeciwnika.

3. Punkty pomocnicze zostają doliczone w momencie rozpoczęcia partii a więc, gdy obaj zawodnicy wykonali już posunięcie.

4. Do obliczeń praktycznych punkty pomocnicze należy zaokrąglić z dokładnością do 0,01 p. Końcówki 0,001 — 0,004 zaokrąglane są w dół, końcówki 0,006 — 0,009 zaokrąglane są w górę a końcówka 0,005 zaokrąglana jest do najbliższej końcówki parzystej (np. 0,155 — 0,16 a 0,145 — 0,14).

5. Punkty wartościowości zawodnika po każdej rundzie są sumą trzech cyfr:
— ilość punktów ogółem posiadanych przez niego przed rundą;
— 10% punktów przeciwnika w momencie rozpoczęcia gry,
— rezultat partii (1, 0,5 lub 0 p.)
Przykład:
Zawodnik przed rundą posiadał 3,55 p.
Grał z przeciwnikiem, który posiadał 3,62 p., czyli 10% od tego wynosi 0,36 p.
Zawodnik partię przegrał: 0,00 p.
Po rundzie zawodnik posiada 3,91 p.

6. Miejsca zawodników po każdej rundzie ustala się na podstawie ilości zdobytych punktów z gry (tylko wyniki partii), natomiast w przypadku równości tych punktów — o dokładnym miejscu decyduje ilość posiadanych punktów ogółem (łącznie z pomocniczym) obliczonych zgodnie z przykładem powyżej. O ile pomimo tego występuje jeszcze równość punktowa — należy dokładnie zliczyć ilość punktów przeciwników, z którymi dany zawodnik się spotkał i wyeliminować w ten sposób zaokrąglenia dokonane zgodnie z pkt. 4.

7. W każdej następnej rundzie kojarzeni są zawsze zawodnicy, którzy tworzą grupę punktową (tylko wyniki partii) zgodnie z pkt. 9 rozdz. VI przepisów FIDE. Zasady kojarzenia par jak i inne przepisy dotyczące turnieju rozgrywanego systemem szwajcarskim nie ulegają więc zmianie. Jedynie uszeregowanie w tabeli po każdej rundzie (w grupie punktowej) nie następuje na podstawie rankingu lecz na podstawie ilości posiadanych punktów ogółem (łącznie z pomocniczymi). Jest to bardziej precyzyjne i nie faworyzuje zawodników posiadających wyższe numery startowe. Zmiana dotyczy tylko pkt. 11 b przepisów dla turniejów systemu szwajcarskiego kontrolowanego.

8. Zawodnik, który pauzuje otrzymuje pół punktu zaliczanego do wyników gry (patrz pkt. 4 rozdz. VI przepisów FIDE) oraz dodatkowo punkty pomocnicze wyrównawcze w wysokości 10% własnego rezultatu.
Przykład: Zawodnik po 7 rundach posiadał łącznie 2,83 p. i w ósmej rundzie pauzował. Otrzyma on 0,5 p. zaliczanego do wyników gry oraz dodatkowo 0,28 p. pomocnicych jako rekompensatę za pauzowanie.

9. Zawodnikowi, który otrzymał walkower dodaje się 1 p. zaliczany do wyników gry, natomiast nie otrzymuje on punktów pomocniczych. Zawodnik, który oddał walkower nie otrzymuje żadnych punktów.

10. Celem dokładnej ewidencji wyników partii oraz punktów pomocniczych każdego zawodnika konieczne jest prowadzenie zapisów na zmienionych kartach startowych w turnieju rozgrywanym systemem szwajcarskim. Karty te posiadają dodatkowe przegródki do obliczania wartościowości 10% punktów przeciwników.

Opracował: Ulrich Jahr, Sędzia klasy międzynarodowej FIDE
(przedruk z miesięcznika "Szachy" nr 3/1981)